GeoEnZo beschikt (vanaf versie 4.4) over allerlei statistische functies. De laastse versie van GeoEnZo kun je downloaden vanaf http://www.math4all.nl/pagina/geoenzo.
In GeoEnZo kun je statistische variabelen analyseren.
Wat je vooraf moet weten: GeoEnZo kan alleen getallen inlezen. Met als gevolg dat je eerst in Excel voorbereidend werk moet doen als je eigen of nieuwe gegevens in GeoEnZo wilt inlezen.
Je kunt twee soorten statistiekbestanden inlezen:
1. bestand met data van twee (of meer) statistische variabelen (bestaande uit getallen!)
2. bestand met data van één statistische variabele met bijbehorende frequenties
In GeoEnZo zit van beide bestanden een voorbeeld: voorbeeld 1 en voorbeeld 2.
Voorbeeld 1 betreft de gemiddelde temperaturen in De Bilt (Nederland) over de jaren 1706-2015. De eerste kolom bevat het jaar. De kolommen 2-13 bevatten de gemiddelde temperaturen van januari t/m december.
Kolom 14 bevat de gemiddelde jaartemperaturen.
De kolommen 15 - 18 bevatten de gemiddelde winter-, lente-, zomer- en herfsttemperaturen.
Voorbeeld 2 bevat data van een onderzoek waarin de gewichten van twee partijen pakken koffie in klassen zijn ingedeeld.
Inhoud:
- Start het programma GeoEnZo op.
- Klik op het venster (er verschijnt een zandloper en een bijna wit scherm)
- Klik op de knop met als afbeelding een staafdiagram
Je ziet nu een scherm met links getallen, in het midden een menu en rechts een wit scherm.
In het menu zie je onderaan drie buttons met de woorden; bewerk, analyse en toetsen.
Bewerk: gebruik je vooral voor ophalen van bestanden of het laden van de voorbeelden
Analyse: gebruik je voor de statistische analyse
Toetsen: gebruik je in dit practicum niet
De drie menu's zie je hieronder:
- Klik op voorbeeld 1.
- Klik op voorbeeld 2.
Je ziet dat data verloren gaan als je een voorbeeld laadt. Het is dus belangrijk dat je data kunt bewaren.
- Bewaar de data van voorbeeld 1; geef het een eigen naam met als extensie csv. Dit laatste is belangrijk. Let op in welke map je dit bestand zet. Je moet het terug kunnen vinden..
- Bewaar ook de data van voorbeeld 2 onder een eigen naam als csv-bestand in dezelfde map.
- Laad voorbeeld 1 en klik op analyse; je gaat nu een bestand met twee of meer statistische variabelen analyseren
Het analysemenu bestaat uit twee delen gescheiden door een geel vlakje.
Voorbeeld 1 is een databestand met twee of meer statistische variabelen. Voor de analyse hiervan heb je het deel boven het gele vlak nodig.
- Je kunt maximaal twee statistische variabelen tegelijk analyseren.
- Eerst kies je de variabelen die je wilt analyseren. De variabelen horen bij een kolom.
- Kies kolom 2 (gemiddelde maandtemperatuur januari) en kolom 3 (gemiddelde temperatuur februari).
- Vul het getal 2 onder kolom 1 en het getal 3 onder kolom 2 in
- Klik op 5 getallen analyse van de gemiddele maandtemperatuur van januari.
- Rechts in het witte scherm verschijnt een boxplot met rechtsonder in een geel vlak zes getallen. Dit gele vlak kun je oppakken en slepen.
- De boxplot en het gele vlak kun je op je scherm stempelen (met de stempel).
- De afbeelding kun je ook kopieren en in een werkstuk plakken.
- Doe dit nu ook voor de gemiddelde maandtemperatuur van februari, zodat je twee verschillende boxplots en twee verschillende gele vlakken heb.
- Wat betekenen de getallen in de gele vlakken?
- Vergelijk de getallen van januari en februari met elkaar.
- Welke van deze twee maanden is volgens de data kouder? Licht dat toe.
Maak je scherm schoon met de wisser
- Klik op de normale analyse van de gemiddelde maandtemperatuur van januari.
Je ziet nu een grafiek en een geel vlak.
- De grafiek is op speciaal papier (normaalwaarschijnlijkheidspapier) getekend en bestaat uit een rode grafiek en een groen lijn.
- Wat betekenen de getallen `n`, `mu`, `sigma` in het gele vlak?
- De `68`%- en `95`%-regel gaan over de vuistregels, Wat zouden deze percentages betekenen?
- Doe dit nu ook voor de gemiddelde maandtemperatuur van februari, zodat je twee verschillende grafieken en twee verschillende gele vlakken heb.
- Klik op lineaire correlatie en regressie.
Je ziet nu een puntenwolk en een geel vlak.
- Laad voorbeeld 2 en klik op analyse; je gaat nu een bestand met een statistische variabele en bijhorende frequenties analyseren
Voorbeeld 2 bevat data van een onderzoek waarin de gewichten van twee partijen pakken koffie in klassen zijn ingedeeld. Voor de analyse hiervan heb je het deel onder het gele vlak nodig.
- Je moet de kolommen weer kiezen boven aan in het menu.
- Kies kolom 1 (klassemidden gewicht koffiepak) en kolom 2 (frequenties partij 1).
Je kunt weer kiezen tussen 5-getallen analyse en normale analyse.
Maar er kan nog meer:
Je kunt ook een (som)frequentietabel en vier soorten histogrammen/polygonen van de verdeling bekijken en wanneer nodig stempelen of bewaren.
- Bekijk de verschillende histogrammen en polygonen.
- Hoe zijn de polygonen uit het histogrammen ontstaan?
- Soms zijn de middens en soms zijn de rechterklassegrenzen verbonden. Hoe komt dat?
- Kies kolom 1 (klassemidden gewicht koffiepak) en kolom 3(frequentie partij 2).
Je kunt partij 1 vergelijken met partij 2 door de gegevens naast elkaar te stempelen.
Gebruik het volgende Excel-bestand:
Gegevens 154 leerlingen
Dit Excel-bestand ga je voorbewerken om in te lezen in GeoEnZo.
- Sla dit Excel-bestand op en geef het een eigen naam, met extensie xls of xlsx.- Selecteer de twee kolommen gewicht en lengte, kopieer deze naar een nieuw tabblad (tabblad 2)
- Verwijder de labels, zodat je alleen getallen hebt.
- Verwijder tabblad 1. Je hebt nu alleen tabblad 2 over.
- Sla dit bestand nu op onder een nieuwe naam met extensie csv (gescheiden door lijstscheidingsteken). Onthou goed waar je dit bestand opslaat.
- Start GeoEnZo op.
- Ga naar Statistiek menu.
- Kies voor ophalen van statistiekbestanden.
- Ga naar de goede map en laad het bestand.
- Analyseer de twee variabelen.
- Onderzoek de samenhang tussen gewicht en lengte.
Ik wil mij aanmelden voor:
