Statistieken

Waar gaat het over?

Statistiek houdt zich bezig houdt met het verzamelen, uitleggen en presenteren van betrouwbare gegevens over groepen (van bijvoorbeeld mensen), de "populaties". Meestal wordt daarbij maar een deel van de groep onderzocht, een zogenaamde "steekproef" die bestaat uit aselect (willekeurig) uit de populatie getrokken individuen.
Het woord "statistiek" is afkomstig uit het Latijn: "statisticum collegium" . Dit betekent: les over staatszaken. Je zou kunnen zeggen: de analyse van staatsgegevens.

Hoe werkt het?

Stel, een instantie zoals de overheid wil weten hoeveel procent van de Nederlanders nog steeds rookt (of vapet). Dan wordt een onderzoeksbureau zoals het CBS of het RIVM en soms een commercieel onderzoeksbureau gevraagd om gegevens te verzamelen. Die "data" (vaak gegevens uit steekproeven) worden weergegeven in "diagrammen" en soms worden centrummaten en spreidingsmaten gebruikt. Dit is beschrijvende statistiek.
Worden er conclusies uit getrokken, dan spreek je van verklarende statistiek.

Wie en wanneer?

De beschrijvende statistiek ontstond pas toen staten en centrale overheden een belangrijke rol gingen spelen. Immers: vooral centrale overheden zijn geïnteresseerd in globale overzichten van de bevolking, omdat het aantal mensen waarover zij verantwoordelijk is te groot is om van iedereen alles te weten.